KTO NIE MOŻE HONOROWO ODDAWAĆ KRWI ?
Zabieg pobrania krwi musi być bezpieczny dla dawcy, a przetoczenie uzyskanychskładników krwi musi być bezpieczne dla biorcy.
Jeżeli na podstawie przeprowadzonego wywiadu, badania przedmiotowego lub wyników badań laboratoryjnych okaże się, że dawca nie może oddać krwi – lekarz nakłada dawcy dyskwalifikację. Dyskwalifikacja może być:
Ø stała (dawca nigdy nie będzie mógł honorowo oddawać krwi);
Ø tymczasowa (dawca nie będzie mógł honorowo oddawać krwi przez pewien czas, w zależności od przyczyny).
Szczegółowe dane dotyczące zasad kwalifikacji i dyskwalifikacji dawców znajdują się
PAMIĘTAJ!
Twoja krew zostanie zbadana, aby stwierdzić, czy nie jesteś zakażony krętkiem kiły, wirusem HIV (odpowiedzialnym za AIDS), wirusem zapalenia wątroby typu B (HBV) lubC (HCV). Jeśli test wypadnie dodatnio, krew nie zostanie przetoczona. Jednak przy każdej infekcji pomiędzy momentem zakażenia i chwilą, gdy staje się możliwe wykrycie go drogą badań laboratoryjnych, upływa pewien czas. W tym okresie w żadnym przypadku, nie wolno oddawać krwi, ponieważ może być źródłem zakażenia, chociaż testy laboratoryjne są jeszcze ujemne. Nie oddawaj więc krwi, jeżeli przez ryzykowne kontakty lub zachowania naraziłeś się na niebezpieczeństwo.
SYTUACJE STWARZAJĄCE RYZYKO ZAKAŻENIA:
A: Wcześniej lub aktualnie stosowane narkotyki w postaci zastrzyków.
B: Kontakty seksualne z osobami stosującymi narkotyki w postaci zastrzyków.
C: Kontakty seksualne z wieloma partnerami/partnerkami albo z partnerem/partnerką,
których znasz od niedawna.
D: Kontakty seksualne w celu zarobkowym.
E: Kontakty seksualne z osobami, u których testy w kierunku HIV (AIDS), kiły lub
żółtaczki zakaźnej B lub C wypadły dodatnio.
PRZYCZYNY CZASOWEJ DYSKWALIFIKACJI - kolorem niebieskim zaznaczono wymagany okres wstrzymania się od oddawania krwi.
1) CHOROBY ZAKAŹNE:
· grypa, infekcje grypopodobne, gorączka powyżej 38ºC, przyjmowanie antybiotyków - 2 tygodnie od ustąpienia objawów lub od zakończenia leczenia;
· mononukleoza zakaźna - 6 miesięcy od dnia wyzdrowienia;
· toksoplazmoza - 6 miesięcy od dnia potwierdzonego wyleczenia;
· rzeżączka – w okresie choroby i 12 miesięcy od dnia zakończenia leczenia;
· gruźlica - 2 lata od dnia potwierdzonego wyleczenia;
· gorączka Q, zapalenie szpiku - 2 lata od dnia potwierdzenia wyleczenia;
· bruceloza – 2 lata od pełnego wyzdrowienia;
· gorączka reumatyczna – 2 lata od ustąpienia objawów, jeżeli nie nastąpiła przewlekła choroba serca;
· wścieklizna – 1 rok - w przypadku ryzyka zakażenia;
· przebycie malarii:
Ø na czas występowania objawów i leczenia; warunkiem późniejszej kwalifikacji jest uzyskanie negatywnych wyników badań w kierunku malarii przeprowadzonych metodami immunologicznymi, wykonanych nie wcześniej niż 4 miesiące po ustąpieniu objawów i zakończeniu leczenia;
Ø jeżeli wynik badania jest powtarzalnie reaktywny – dyskwalifikacja na 3 lata, następnie wykonanie kolejnego badania;
Ø jeżeli nie przeprowadzono kolejnych badań w kierunku malarii – dyskwalifikacja do czasu ich wykonania i uzyskania wyniku negatywnego.
2) SZCZEPIENIA:
· wirusy lub bakterie atenuowane – 4 tygodnie (np. gruźlica, odra, świnka, różyczka, żółta febra);
· inaktywowane/zabite wirusy, bakterie lub riketsje - 48 godzin od szczepienia (np. cholera, dur brzuszny, krztusiec, dur plamisty, wścieklizna, kleszczowe zapalenie mózgu, grypa (Influvac Tetra, Vaxigrip Tetra, Fluarix Tetra));
· wirusowe zapalenie wątroby typu A – 48 godzin (pod warunkiem braku ekspozycji na zakażenie);
· wirusowe zapalenie wątroby typu B – 2 tygodnie (pod warunkiem braku ekspozycji na zakażenie)
· anatoksyny - 48 godzin od szczepienia (np. błonica, tężec);
· poddanie się biernemu uodpornieniu surowicami odzwierzęcymi – dyskwalifikacja na 3 m-ce.
- szczepienie przeciw COViD-19 -szczegóły
3) NARAŻENIE NA NIEBEZPIECZEŃSTWO ZAKAŻENIA CHOROBAMI PRZENOSZONYMI DROGĄ PRZETOCZENIA KRWI – dyskwalifikacja na okres 6 miesięcy:
· badanie endoskopowe przy użyciu fiberoendoskopu, (m. in. gastroskopia, kolonoskopia);
· kontakt śluzówki z krwią lub ukłucie igłą;
· przetoczeniu składników krwi;
· przeszczep tkanek lub komórek pochodzenia ludzkiego;
· duży zabieg chirurgiczny,
· tatuaż lub przekłucie części ciała,
· akupunktura, o ile nie została wykonana przez wykwalifikowanego lekarza przy użyciu jałowych jednorazowych igieł,
· zabiegi kosmetyczne połączone z naruszeniem powłok skórnych, np. makijaż permanentny.
· bliski kontakt w warunkach domowych z chorymi na wirusowe zapalenie wątroby lub nosicielami wirusów zapalenia wątroby;
· przymusowe pozbawienie wolności (np. pobyt w zakładzie karnym, areszt śledczy lub w zakładzie poprawczym).
4) INNE PRZYCZYNY DYSKWALIFIKACJI CZASOWEJ:
· ciąża – 6 m-cy po porodzie albo zakończeniu ciąży;
· miesiączka – 3 dni po zakończeniu;
· mały zabieg chirurgiczny – 1 tydzień;
· leczenie stomatologiczne lub wizyta u higienistki stomatologicznej – odroczenie do dnia następnego;
· ekstrakcja zęba, leczenie przewodowe – 1 tydzień.
· zaostrzenie przebiegu przewlekłej choroby alergicznej i ostre stany uczuleniowe – do czasu ustąpienia objawów;
· okres odczulania w alergii - cały okres wyklucza od oddawania krwi;
· ostre kłębuszkowe zapalenie nerek – 5 lat od całkowitego wyleczenia;
· kontakt z osoba chorym na chorobę zakaźną (poza wirusowym zapaleniem wątroby) – na czas odpowiadający dwukrotnemu okresowi inkubacji;
· osoby, które ze względu na swoje zachowanie czy działalność są szczególnie narażone na zakażenie chorobami przenoszonymi drogą przetoczenia krwi – po zaprzestaniu ryzykownych zachowań dyskwalifikacja na okres zależny od rodzaju choroby i dostępności odpowiednich testów;
· osoby utrzymujące kontakty seksualne z partnerami, u których testy w kierunku AIDS (HIV) wypadły dodatnio po zaprzestaniu kontaktów - dyskwalifikacja na okres 12 miesięcy;
· leki – zależnie od rodzaju przepisanego leku, jego sposobu działania i leczonego schorzenia –Uwaga!
W przypadku przyjmowania kwasu acetylosalicylowego lub innych leków z grupy niesterydowych leków przeciwzapalnych, np. ibuprofen, diclofenak,ketoprofen, itp. – krew można oddać po upływie 2 dni od przyjęcia ostatniej dawki leku.
W przypadku przyjmowania leków – ostateczną decyzję o zakwalifikowaniu dawcy do oddania krwi podejmuje lekarz.
5) POBYT DAWCY ZA GRANICĄ W DOWOLNYM OKRESIE ŻYCIA.
Jeżeli kiedykolwiek przebywałeś poza Polską – koniecznie sprawdź informacje „Sytuacja epidemiologiczna na świecie”.
W czasie kwalifikacji do oddania krwi – koniecznie poinformuj lekarza o pobycie poza terenem Polski.
PRZYCZYNY STAŁEJ DYSKWALIFIKACJI OD HONOROWEGO ODDAWANIA KRWI:
1) CHOROBY U DAWCY:
- choroby układu krążenia – aktywna lub przebyta poważna choroba układu krążenia, oprócz wad wrodzonych całkowicie wyleczonych;
- choroby układu nerwowego - poważna choroba aktywna, przewlekła lub nawracająca oraz przebyta poważna choroba ośrodkowego układu nerwowego;
- poważne choroby aktywne, przewlekłe lub nawracające układu pokarmowego, oddechowego, moczowo-płciowego i nerek, układu immunologicznego, choroby metaboliczne i choroby układu endokrynnego, choroby krwi i układu krwiotwórczego, choroby skóry, choroby układowe;
- nawracające omdlenia albo napady drgawkowe;
- skłonność do patologicznych krwawień - zaburzenia krzepnięcia w wywiadzie;
- cukrzyca;
- nowotwory złośliwe.
2) CHOROBY ZAKAŹNE:
· zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B i C;
· wirusowe zapalenie wątroby o nieustalonym rodzaju wirusa w wywiadzie, żółtaczka o niejasnej etiologii;
· kiła;
· HIV 1/2;
· HTLV I/II;
- babeszjoza, leiszmanioza trzewna (kala-azar);
- gorączka Chagasa (trypanosoma amerykańska),
- promienica, tularemia, przewlekła postać gorączki Q;
- gąbczaste zwyrodnienie mózgu (TSE) - kandydaci na dawców lub dawcy krwi:
1) u których wywiad medyczny wskazuje na zagrożenie TSE, oraz u których wykonano
w przeszłości przeszczep rogówki lub opony twardej albo którzy byli leczeni preparatami
uzyskanymi z ludzkich przysadek;
2) przebywający łącznie przez 6 miesięcy lub dłużej na terytorium Zjednoczonego Królestwa
Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Anglia, Walia, Szkocja, Irlandia Północna, Wyspa Man,Wyspy Normandzkie, Gibraltar, Falklandy), Republiki Francuskiej lub Irlandii w okresie od dnia 1 stycznia 1980r. do dnia 31 grudnia 1996r.;
3) którym po 1 stycznia 1980r. przetoczono krew lub jej składniki na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Republiki Francuskiej lub Irlandii.
3) INNE PRZYCZYNY:
· każdy przypadek stosowana produktów leczniczych w postaci zastrzyków, które nie zostały przepisane przez lekarza;
· kandydaci na dawców krwi lub dawcy krwi, którzy ze względu na swoje zachowania seksualne należą do grup podwyższonego ryzyka zakażenia poważnymi chorobami mogącymi przenieść się drogą przetoczenia krwi;
· zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych;
· biorcy ksenoprzeszczepów, czyli przeszczepów obcogatunkowych;
· każdy przypadek przebycia reakcji anafilaktycznej.
Pamiętaj, że w przypadku wątpliwości możesz indywidualnie skonsultować swój przypadek z lekarzem w Centrum Krwiodawstwa:
a) telefonicznie pod numerem 52 322-18-73 lub
b) e-mailowo – lekarz@rckik-bydgoszcz.com.pl
